Her ne kadar Nevin ile Kaş’ da uzun uçuşlar yapmış olsak da yamaçparaşütünde önemli bir yeri olan soaring uçuşlarının (yelken uçusu) eğitimsiz geçiştirilemeycek bir uçuş tekniği olması sebebi ile Boğaziçi Üniv. Eğitmenlerinden Alee’ den bu eğitimi almaya karar verdik. Bir cuma akşamüstü Boğaziçi Güney kampüsde buluştuk ve öncelikle soaring uçuşlarının teoriği üzerine 2 saatlik bir eğitim yaptık. Ertesi sabah da pratik uçuşları yapmak üzere eğitmenimizle sözleştik, cuma akşamı meteorolojik göstergeler de Ormanlı için “soaring” “soaring” diye bağırıyordu. Cumartesi sabahı ve malzemeleri yüklemek için arabaya indim ancak o ne, uzaktan merkezi kilitte hayat belirtisi yok. Allah korktuğum şey mi başıma geldi derken anahtarı kilide sokmamla korktuğum şeyin başıma geldiğini anladım. Anahtarı çevirdiğimde yalnız şöför kapısı açıldı, diğer kapılar açılmamıştı çünkü arabayı iki hafta çalıştırmadan yatırmış olmam sebebi ile akü resmen sıfırlamıştı. Hemen eğitmeni ve Nevini aradım “arabada sorun var, çözünce sizi arıycam” dedim ve hemen en yakın oto elektrikçiyi aradım. Neyse bu sorunları halledip yola çıkdım Leventten Nevini Boğaziçi Üniv. den de Ali yi alıp doğru Ormanlıya yola çıkdık. Araba meselesi bize yaklaşık 1.5 saat kaybettirdi ama olsun, Ormanlıya vardığımızda hava soaring uçmak için gayet uygundu. Havanın biraz sert olduğu (20 km/h ve daha yüksek) ve de take-off un kısa olduğu yerlerde mutlaka ters kalkış tecrübesi gerekiyor. Alan kısa olduğu için ve rüzgar da sert olduğu için bu kısa mesafe içerisinde kanadı dengeli bir şekilde tepenize almanın ve akabinde de bu kısa mesafe içerisinde havalanmanın en güvenli yolu ters kalkış yapmak. Eğitmenimizin ters kalkış yetkinliğimizi ölçmesi için hiç zaman kaybetmeden kumsala indik ve ters kalkış için yer çalışmasına başladık. Eğitmenimiz burda bizi yeterli buldu ve 5-10 dakikalık yer çalışmasından sonra yeniden take-off a çıktık. Bu arada Ormanlı take off yaklaşık 20 mt. irtifaya sahip. Bu sebeple kumsaldan take-off a çıkış zaman kaybettirmiyor. Take-off da kısa bir brifingin ardından Nevin ile ayrı ayrı çıkışlarımızı yapmaya başladık
Eğitmenimiz Ali bizimle sürekli telsiz irtibatı kurarak yönlendirmeler yaptı. Açıkçası Kaş’ taki sallantılı uçuşlardan sonra Ormanlı’ daki stabil uçuşlar bize termikli rüzgarların dinamik rüzgarlardan ne kadar farklı olduğunu gösterdi. Uçuşlar sırasında gerek gözlemleyerek gerekse eğitmenimizin bilgilendirmesi ile çok küçük gözüken, ancak çok önemli olan bir çok ayrıntıyı öğrendik. Rüzgarın şiddetini artırması ile kaldırıcı bandın take-off un daha ilerisini içerecek şekilde oluşması, kaldırıcı bant içerisinde boğaz gibi yerlerde hava akımın daha hızlı olması, yer ve hava hızı kavramlarının ayrımının önemi ve uçuş sırasında yer hızının ve bulut oluşumlarının sürekli kontrol edilmesinin gerekliliği (aktif uçuş), eğer rüzgar yanlı ise daha hızlı uçtuğumuz yönden geri dönüşlerde, eğer hava daha da sertleşir ise rahat dönüp dönemeyeceğimizin kararı demin bahsetmiş olduğum önemli detaylardan bir kaçı diyebilirim.
Bu eğitim sırasında gerek zaman olarak gerekse tekniği gereği üzerinde epeyce durduğumuz bir kavram da toplanding, yani uçuşa başladığımız kalkış alanına (take-off) iniş yapmak oldu. Toplanding yalnız soaring uçuşu için değil, herhangi bir uçuşunuzda kullanmak isteyeceğiniz ve kullanma gereği hissedebileceğiniz bir çalışma. Toplandingi yalnız Ormanlı için konuşacak olursak eğer, take-off yerine kumsala inmeyi tercih ederseniz ve hava hala soaring uçuş için müsaitse, kanadı bohça gibi toplayıp tekrar take-off a uçuş için çıkmanız size 15-20 dakika kadar kaybettireceği gibi sizi epeyce de yoracaktır. Kumsal take-off arası her ne kadar 20 mt. olsa da sırtınızda harness ve elinizde kolonlar ile tırmanmak çok yorucu oluyor. Toplanding çalışmaları sırasında şunu anladım. Eğer toplanding yapacağınız yerin küçük oluşu sizde bir takım tedirginlikler yaratıyor ise Ok “toplanding yapma, kumsala in ve tedirgin olmamış ol” bir çözüm gözükebilir ve belki de öyledir, ancak ben şunu fark ettim, bu tedirginlik yüzünden kumsala inme fikri tercih edildiği sürece bir ömür kendinizi kumsala inerken bulabilirsiniz. Bu nedenle çözüm “işin tekniğini iyi öğren ve şartlar extreme olmadığı sürece toplanding dene”. Bu benim tamamen kişisel düşüncem ve bunu şu an sadece Ormanlı için söylüyorum. Elbette her take-off un ne coğrafi yapısı ne de rüzgara nasıl maruz kaldığı bir değil.

Eğitime geri dönecek olursak, ilk gün sanırım toplamda 7 uçuş yaptık Nevinle, uçuşlarımızın yarısında inişi toplanding ile yaptık. İlk günün sonlarına doğru Nevin gün batımında son uçuşunu tamamlıyordu ve gerçekten seyri çok hoş görüntüler oluşuyordu. İkinci günün sabahı Ormanlı’ ya geldiğimizde hava biraz daha sertti ancak rüzgar gene uçuşa müsaitti ve hemen Nevinle uçuşlara kaldığımız yerden devam ettik. Eğitimin sürdüğü iki gün boyunca gerçekten şimdiye kadar çıkış yaptığımız en şiddetli rüzgarlara karşı çıkışlar yapmıştık. Sanıyorum burda en sert çıktığımız rüzgar 27-28 km/h idi. Uçuşları düşünüyorum da bazı anlar yer hızımızın sadece 1-2 km/h olduğu anlar oldu. Kanatların trim hızı yaklaşık 35 km/h olduğuna göre 60-70 mt. irtifada 30-32 km/h rüzgarlar ile uçmuşuz demek oluyor. Soaring uçuşları sırasında kesinlikle aktif uçuş şart. Yani yer hızım ne kadar? Hava sertleşiyor mu? Rüzgar yönünde bir değişme var mı? gibi sorulara sürekli cevap vermek gerekiyor. Bunlara dikkat edilmez ise, kendinizi take-off un arkalarında bir yerlere belki rotora maruz kalarak zoraki inmeye çalışırken veya take-off a çok uzak bir yere iniş yapmaya çalışırken görebilirsiniz.
Uçuş sırasında rüzgarın hızının olması gereken limitlerin üzerine çıkması veya başka nedenlerin oluşması durumunda (yağış gibi) yapılacak en mantıklı iş güvenli bir şekilde uçuşu keserek hızla inişe geçmektir. Bu noktada kullanılan kulak kapama hareketi daha hızlı bir şekilde irtifa kaybetmemize yarar. Kulaklar kapalı iken frenlere müdahele şansımızın olmaması sebebi ile manevraları ağırlık kaydırarak gerçekleştiririz. Soaring eğitimimiz sırasında eğitmenimizin direktifleri ile bir çok kez kulak kapama imkanı bulduk. Kulak kapama hareketi aslında SIV eğitimi sırasında yapılan bir çalışma, ancak soaring eğitimi sırasında da beklemediğimiz bir durum oluşması ihtimali olması sebebiyle, kulak kapamayı bu eğitim içerisinde mutlaka bilinçli olarak yapmak gerekiyor.

İkinci gün öğlen saatlerinde uçuşlarımıza ara verip öğle yemeği hazırlığına geçtik. Ne var ki take-off un olduğu yerde hiç gölge olmaması sebebi ile gölge bir yer bulmak umuduyla kumsala inilen yokuşun hemen arkasındaki yoldan arabayla ormanın içine girdik. Bir süre gittikten sonra istediğimiz gibi bir yer bulamadığımız için arabayı döndürdüm ancak ortamda nasıl bir sivri sinek var anlatmak mümkün değil, hatırldıkça hışşş hışş diyerek kaşınıyorum. Neyse düşük hızda ilerlerken ben bir yandan da sivrileri elimi sallayarak kovalamaya çalışıyorum o sırada yolun sonunda daha önce yağan yağmurların etkisi ile oluşmuş eni 1,5 mt. genişliğinde ve derinliği de yaklaşık 60 cm. olan kanala arabanın sol tekerleğini sokmayı başardım ve araba yavaş yavaş yatmaya başladı. Allahım o ne öyle bir baktım ki benim araba 90 derece yatmış bu toprak kanalın içinde duruyor. Sağımda da Nevin ile Ali var ya da üzerimde demem daha doğru olur belki çünkü araba şöför mahallinin üzerine doğru yatmış durumda. Arka koltukda iki takım açık y.paraşütü olduğu için Nevin ile Ali ön koltuğa sığmak durumunda kalmışlardı. Neyse benim kapı toprak üzerinde olduğu için yan pencereden çıkarak aracı tahliye ettik. Bu olay çok düşük hızda cereyan ettiği için kimsede ne kırık-çıkık ne de ufak bir kesik oldu. Aslında bende moral 0 ama soğuk kanlılığı yitirmenin işleri daha da kötüye götüreceğini düşünmem sebebi ile “ok olum Yiğit işleri çözüp faaliyete devam şeklinde” kendimi telkin ettim. Take-off a dönüp tam uçuşa çıkmak üzereyken (gerçekten kanadı tepesine almıştı) Göksel’ e durumu anlattık o da sağ olsun uçusu kesti ve yardıma geldi. Bir de o civardaki Ormanlı’ nın sakinleri traktörleri ile destek verdiler, bu arada onlar da çok yardımsever insanlardı, neyse 2 saatlik kayıpla bu olayı geride bıraktık. Yemeğimizi yedikten sonra hava patlamıştı, rüzgar uçuşa izin vermeyecek hızlara ulaşmış hava da bir hayli kapamıştı. Biz de madem uçuş yok hadi denize şeklinde kumsala indik ve azman dalgaların içine kendimizi atarak enerjimizi boşalttık.
O gün bir daha hava uçuşa izin vermedi. Yeterli sayı ve sürede uçuş yaptığımıza karar vererek güzel uçuşları kutlamak için kumsalın hemen dibindeki çay bahçesinde bira içerek soaring eğitimimizi tamamladık. Eğitim süresince toplamda 12 veya 13 adet uçuş yaptık ve bunların toplam süresi de 4-5 saat idi. Ormanlı-Soaring eğitimi araba ile yaşanan maceralar/aksaklıklar ile beraber değerlendirildiğinde gereğinden fazla adrenalin ve heyecan içeriyordu demek yalan olmaz sanırım. Sırada SIV ve termik eğitimi var. Umarım onlar da soaring eğitimi kadar verimli geçer.

Yiğit Şahinbeyoğlu